Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 29-06-2020

Franche-Comté

betekenis & definitie

Frans landschap en sociaal-economisch programgebied (région), bestaande uit de dep. Haute-Saône, Doubs en Jura en het territorium van Belfort; 16189 km2, 1045500 inw.

Hoofdstad: Besançon (113220 inw.).De industrie vindt haar oorsprong in de huisnijverheid (houtbewerking en uurwerken). Dank zij de hydro-elektrische energie (bergachtig landschap) is de industrie na de Tweede Wereldoorlog tot bloei gekomen (auto’s, rijwielen, uurwerken, textiel en optiek). De textielnijverheid, houtbewerking en uurwerkfabricage gaan in betekenis achteruit. Door pendel (o.a. naar Zwitserland) blijven de werkloosheid en de migratie beperkt.

Landbouw. De bosbouw is naast de veeteelt (slachtvee en produktie van kaas, o.a. gruyère) van groot belang. Vruchtbare bodems komen voor in de laagvlakten van de Saône (melkvee, akkerbouw) en in de Bresse (pluimveeteelt). GESCHIEDENIS. Door het ontbreken van een krachtig koninklijk gezag vormde zich in de 9e eeuw binnen het koninkrijk →Bourgondië een graafschap Bourgondië (hoofdstad Besançon), dat onder de naam Hoog-Bourgondië in 1156 de huismacht van keizer Frederik Barbarossa vergrootte, daar deze met Beatrix, de erfdochter van dit gebied, huwde. In 1302 kwam het aan Filips IV de Schone van Frankrijk; in 1361 aan Margareta van Vlaanderen, dochter van Filips v van Frankrijk. Het gebied kreeg toen de naam Franche-Comté (= vrij-graafschap).

Haar kleindochter Margareta van Male huwde met de Bourgondische hertog Filips de Stoute, waardoor Franche-Comté met het Bourgondische Huis verbonden werd. Na de dood van Karel de Stoute (1477) maakte Lodewijk XI zich van Bourgondië en Franche-Comté meester, maar bij de Vrede van Senlis (1493) moest Frankrijk Franche-Comté aan keizer Maximiliaan I afstaan, zodat het voortaan bij het Habsburgse Huis behoorde. Bij de abdicatie van Karel V in 1556 kwam FrancheComté aan de Spaanse tak van dit huis. Lodewijk XIV bezette in 1668 Franche-Comté, maar moest het in hetzelfde jaar bij de Vrede van Aken weer afstaan. In 1674 veroverde hij het definitief, want bij de Vrede van Nijmegen (1678) werd FrancheComté als Frans bezit erkend.

LITT. L.Marion, La Franche-Comté (1960).

< >