[Perz.], m. (-s), schriftelijk bevel, namens de sultan van Turkije door de grootvizier uitgevaardigd, m.n. als pas; handelspas.
De opmaak van een ferman gelijkt in grote lijnen op de stijl van de Europese diplomatie. De fermans uit het Ottomaanse Rijk zijn het fraaist van uiterlijk: die voor binnenlands gebruik hadden een vaste indeling en formaat; de zgn. berats, o.a. bestemd voor buitenlandse consuls, waren fraaier geschreven in afwisselende kleuren inkt en de mooiste fermans, bestemd voor vreemde vorsten en regeringen, waren kunststukken van kalligrafie, 2-3 m lang. De zgn. capitulatiën, verleend aan de Europese mogendheden in Turkije en Perzië, waren zulke fermans, evenals de beroemde hervormingsdecreten, hatti hoemajoen (1839) en hatti sjerief (1856) in Turkije.
LITT. J. Reychman en A. Zajaczkowski, Handbook of Ottoman-Turkish diplomatics (1968).
