in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, in het Ruhrgebied, 688000 inw. Essen is de grootste industriestad van de BRD en de vierde stad naar inwoneraantal (in 1975 is Kettwig bij Essen gevoegd).
De binnenstad is na bombardementen in de Tweede Wereldoorlog royaal opgebouwd. Eén van de oudste Duitse kerken, de Münsterkirche (9e eeuw), bleef behouden. De steenkoolmijnen zijn de basis van de bloei. Vanaf ca. 1850 groeide ook de ijzeren staalindustrie (m.n. door Krupp). De Tweede Wereldoorlog, ontmantelingen, en de kolencrisis hebben voor een economische omschakeling gezorgd. In 1957 werkte 38% van de beroepsbevolking in de mijnbouw, in 1974 6%.
De enige overgebleven mijn van Essen produceert met 2,9 mln. t steenkool nog 3,7% van de gehele produktie in het Ruhrgebied. In de ijzeren metaalindustrie, m.n. voor heelfabrikaten, werkt 19% van de beroepsbevolking. Verdere industrie: bouwen cementindustrie, chemische produkten, glasen textielnijverheid. Essen is een centrum voor groothandel, banken verzekeringswezen, technisch onderzoek en vakopleiding.Litt. W. Schneider, Essen (1963).
