Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Energie-omzetting

betekenis & definitie

v. (-en), (ook: energieconversie), het omzetten van een vorm van energie in een andere vorm van energie.

De energie-omzettingen die op aarde plaatsvinden en die voor het menselijk bestaan onontbeerlijk zijn, vallen energetisch gezien volledig in het niet bij de energie-omzettingen in de kosmos. De kosmos bevat energie in verschillende vormen: gravitatie-energie, warmte, elektromagnetische straling, kernenergie en chemische energie. De chemische energie, die voor de aardse aktiviteiten de belangrijkste bron is, speelt in het heelal een volledig ondergeschikte rol. De belangrijkste vorm van energie in de kosmos is de gravitatie-energie. Door het ijle karakter van de kosmos (ongeveer 1 atoom per 3 m3) leidt de gravitatie niet tot samentrekking van de kosmos. Bij de door de mens geactiveerde processen wordt momenteel ca. 0,25 Q/jaar aan primaire, voornamelijk chemische, energie omgezet in andere vormen van energie (1 Q/jaar = 0,28 x 1015 kW-h/jaar), en deze hoeveelheid is ook te verwaarlozen ten opzichte van de door de aarde, inclusief de atmosfeer, geabsorbeerde zonne-energie: 3500 Q/jaar.

Op aarde is de balans tussen ingestraalde elektromagnetische straling afkomstig van de zon en de uitgestraalde warmtestraling van de aarde van belang, deze bepaalt in eerste benadering de temperatuur van de aarde. De geabsorbeerde elektromagnetische straling van de zon wordt omgezet in andere vormen van energie, o.a. warmte; de warmte wordt door de aarde als zwart lichaam uitgestraald. De mens maakt zich terecht zorgen over deze balans; door het toenemend energieverbruik moet de bij het omzetten van chemische energie (kolen, olie en gas), en kernenergie in warmte en vervolgens in mechanische of elektrische energie extra vrijgemaakte warmte (zie energiedegradatie) worden uitgestraald en dat kan alleen door een gemiddeld hogere temperatuur van de aarde. Wanneer op aarde 1% van de ingestraalde zonne-energie door de mens uit andere bronnen wordt vrijgemaakt zal de temperatuur van de aarde met ongeveer een graad moeten stijgen; modelberekeningen inzake de stralingsbalans van de aarde leiden bij één graad temperatuurstijging van de aarde tot instabiele situaties. Ook andere processen die bij energieconversie optreden, b.v. de toename van de CO2-concentratie in de atmosfeer bij verbranding van fossiele brandstof, kunnen de stralingsbalans van de aarde beïnvloeden. Bij verdere toename van het wereldenergieverbruik is een nauwkeurige bestudering van de processen die in de energiebalans van de aarde een rol spelen een uiterst belangrijke zaak.

< >