Ned. gemeente in de prov. Gelderland, in het westen van de Veluwe, 319,81 km2 (op twee na grootste gemeente van Ned.), 80000 inw., 47 % n.h., 13 % geref., 12 % r.k., 12 % overige, 16 % g. kerkg.
De gemeente omvat de dorpen Bennekom, Ede, Ederveen, Harskamp, de Klomp, Lunteren, Otterlo en Wekerom, alsmede verschillende buurtschappen. De bodem bestaat uit zandgrond met naar het oosten verheffingen tot 90 m (o.a. de Galgenberg 89 m), het westelijk, lager gelegen deel, ten dele in de Gelderse vallei, bestaat uit zand, veen en enkele beekafzettingen.Ruim de helft van de oppervlakte wordt in beslag genomen door grote complexen bos, heide en woeste grond (ten oosten van de dorpen Bennekom, Ede, Lunteren, Otterlo en Harskamp). Van de ca. 115 km2 cultuurgrond is ruim 85 % grasland. De beroepsbevolking is grotendeels werkzaam in de dienstensector (veel militairen), terwijl ook de industrie van belang is. In de lage delen van de gemeente is de pluimveeteelt belangrijk. Het administratieve en verzorgingscentrum van de gemeente, het dorp Ede, is door de vestiging van een garnizoen (1905) en de AKU (Algemene Kunstzijde Unie, 1921) zeer snel gegroeid (ca. 40000 inw.). Na de Tweede Wereldoorlog is deze ontwikkeling verder voortgeschreden door de vestiging van diverse kleinere industriële bedrijven: o.a. kunstzijdefabriek, spinhulzenfabriek, machine-industrie, metaalwarenfabrieken, betonindustrie, zuivelfabrieken, houtverwerkende bedrijven (o.a. meubels), voedingsmiddelenindustrie, chemische nijverheid.
In Ede is gevestigd Het Nederlands Instituut voor Zuivelonderzoek (NI-zo). Ede is een centrum van onderwijsinstellingen. Het dorp Harskamp is m.n. militaire legerplaats.Door de nabijheid van het natuurschoon zijn Bennekom, Ede en Lunteren uitgegroeid tot aantrekkelijke woondorpen. Het vreemdelingenverkeer heeft zich sterk ontwikkeld (in de gemeente bevinden zich ruim 26000 slaapplaatsen op kampeerbedrijven). Een belangrijk deel van de uitgestrekte loofen naaldhoutbossen, heidevelden en zandverstuivingen zijn particulier bezit: Het Planken Wambuis, Het Eder Bosch, De Valouwe en de Lunterse Heide. Andere belangrijke natuurgebieden zijn De Hoge Veluwe en het Mosselsche Zand, Wekeromse Zand, de Sijsselt, De Ederheide en de Zuid-Ginkel en het door Natuurmonumenten aangekochte uitgestrekte Deelerwoud.
In de omgeving van Bennekom liggen o.a. het landgoed Hoekelum, de Hullenberg, de bossen van Oostereng, Nol in het Bosch. Bezienswaardigheden: oude standaardmolen op de Doesburgerheide uit 1507; laatgotische kerk (15e eeuw) te Ede; kerk in Bennekom (14e eeuw); bij Bennekom het kasteel Hoekelum (gerestaureerd in 1914, huisvest een brandweerschool) en enkele oude boerderijen.