[Gr.], v., de schijnbare baan die de zon in een jaar tussen de sterren door aflegt. De ecliptica dankt haar naam aan het feit dat eclipsen alleen dan optreden, als de maan in of dicht bij de ecliptica staat.
Omdat de aarde zich, behoudens zeer geringe afwijkingen, in een plat vlak om de zon beweegt, schijnt omgekeerd de zon een grote cirkel aan de hemel te beschrijven.Deze schijnbaar door de zon beschreven cirkel snijdt de evenaar, ook een grote cirkel, in twee diametraal tegenover elkaar gelegen punten (nachteveningspunten), het lentepunt en het herfstpunt. De helling van de ecliptica, of de hoek, die zij met de evenaar maakt,bedraagt 23°27'.Op 20 mrt. passeert de zon op haar jaarlijkse weg de evenaar in het lentepunt en komt zij in het noordelijk halfrond van de hemel; zij klimt langs de ecliptica op en beschrijft lke dag een hogere parallelcirkel aan de hemel. Met het aangroeien van de rechte klimming gaat een grafie. toeneming van de declinatie gepaard, totdat de zon (21 juni) in het solstitium (zonnestilstand) de grootste declinatie en daarmee de grootste middaghoogte bereikt; zij nadert vervolgens weer de evenaar. De zon passeert op 23 sept. de evenaar weer, en gaat op het zuidelijk halfrond over: de declinatie wordt negatief en blijft afnemen, totdat op 22 dec. de winterzonnestilstand bereikt wordt en daarmee de kleinste middaghoogte. Opnieuw wendt de zon zich nu naar de evenaar toe, om die, steeds langs de ecliptica opklimmend, op 20 mrt. weer te passeren: een jaar is verlopen (genoemde data kunnen ten gevolge van schrikkeljaren wel eens één dag vroeger of later vallen). Op de ecliptica als hoofdvlak is het coördinatenstelsel van astronomische lengte en breedte gebaseerd, net als op het equatorvlak het stelsel van rechte klimming en declinatie. Bij nauwkeuriger onderzoek blijken allerlei storingen in te werken op de aarde en op de aardbaan, zodat daardoor de ecliptica en haar vaste punten gewijzigd worden. .
