Frans beeldend kunstenaar, *28.7.1887 Blainville, ♱1.8.1968 Neuilly; broer van Jacques Villon en Raymond Duchamp-Villon. Duchamp was aanvankelijk bibliothecaris; ca.1908 begon hij te schilderen, waarbij hij achtereenvolgens het fauvisme, het kubisme en het futurisme op eigen wijze verwerkte.
Met zijn Nu descendant un escalier (1912, Museum of Art, Philadelphia) baarde hij enorm opzien bij de Armory Show voor moderne kunst in New York (1913). Met Francis Picabia propageerde hij het dadaïsme en leverde met zijn zgn. ready-mades (tot kunstwerk verklaarde bestaande voorwerpen) een geheel eigen bijdrage aan deze richting van ‘antikunst’ (zie avant-garde).In 1915 ging hij naar de VS, waar een van zijn hoofdwerken tot stand kwam, het Large glass of La mariée mise à nu par ses célibataires (1915—23, Museum of Art, Philadelphia), twee glazen panelen met olieverf, draad, stof, folie. Later sloot Duchamp zich aan bij de surrealisten; kort daarop trad hij terug uit de openbaarheid. Zijn stelregel was nooit iets te herhalen. Hij voorzag te New York in zijn levensonderhoud met het geven van Franse les. Duchamp schakelde in zijn werk toevalsfactoren in; hij oefende invloed uit op de kinetische kunst, conceptuele kunst, pop-art en happening.
LITT. J.E.Fassio, Bibliogr. of M.Duchamp (1949); R.Lebel, Sur M.Duchamp (1959); W.Hopps enz., M.Duchamp: ready-mades etc. 1913-14 (1964); A. Schwarz, The complete Works of M.Duchamp (1970).
