o. (-en), het teken dat de drukkers soms op de laatste bladzijde, later liefst op de titelpagina van hun boeken aanbrachten.
Het drukkersmerk, meestal een symbolische voorstelling, vaak vergezeld van een zinspreuk, is uit het middeleeuwse huismerk voortgekomen. Het oudst bekende merk is dat van Fust en Schöffer, het eerst afgedrukt in hun bijbel van 1462. Bekend is het merk van Aldus Manutius: dolfijn en anker met zinspreuk Festina lente!, d.w.z. ‘haast (dolfijn) U langzaam (anker)’. In de 18e eeuw raakte het drukkersmerk enigszins in onbruik, om in het midden van de 19e eeuw, nu voornamelijk als uitgeversmerk, terug te keren.
LITT. L.C.Silvestre, Marques typographiques ... en France (1867); L.C.Silvestre, Marques typographiques ... dans les Pays-Bas (in: Bibliotheca Belgica, 1894; herdr. 1964); P.Heitz enz., Die Büchermarken oder Buchdruckerund Verlegerzeichen (1892—1908); H.W.Davis, Devices of the early printers, 1457-1560 (1935); H.Grimm, Deutsche Buchdrucker-Signete des 16. Jahrh. (1965).
