Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Doornes automobielfabrieken nv, van (daf)

betekenis & definitie

Ned. automobielproducent, gevestigd te Eindhoven. Het concern vindt zijn oorsprong in een op

1. 4.1928 door Hub van Doorne met zijn broer Wim opgericht constructieen reparatiebedrijfje, NV Hub van Doorne’s Machinefabriek.

In 1932 werd, nadat het bedrijf zich inmiddels geheel op de vervaardiging van aanhangwagens had ingesteld, de firmanaam gewijzigd in Van Doorne’s Aanhangwagenfabriek NV. Na de Tweede Wereldoorlog richtte het bedrijf zich aanvankelijk op seriefabricage van opleggers, landbouwwagens en aanhangwagens. Op 14.4.1950 werd een automobielfabriek gestart, die zich aanvankelijk op de produktie van vrachtwagens (ook voor militaire bestemming) richtte; meer specifieke militaire produktie kwam in 1949—52 op gang. In 1954—58 overtrof de militaire produktie die van civiele bedrijfsvoertuigen, maar in 1959 werden reeds ruim zeven keer meer civiele dan militaire trucks geproduceerd. Eind 1957 kwam de fabricage van eigen motoren op gang en in 1958 werd de bedrijfswagenproduktie all round. In 1958 ook werd de 600 cc.

DAF personenwagen gelanceerd, de eerste Ned. personenwagen na de Tweede Wereldoorlog; bovendien kwam Nederland hierdoor als eerste met een volautomatische transmissie voor kleine auto’s. In 1961 werd een snellere wagen, de DAF 750 uitgebracht, sindsdien gevolgd door andere.

Liep in 1964 reeds de 100000e personenwagen van de band, in 1966 werden totaal 5650 bedrijfswagens (in hoofdzaak trucks) en 34000 personenwagens geproduceerd, alsmede enkele duizenden scheepsen inbouwmotoren, aanhangwagens en opleggers. Van de bedrijfswagen- en personenautoproduktie werd ca. 50 % geëxporteerd. De snelle groei van het concern maakte van tijd tot tijd aanpassingen van de bestuursvorm noodzakelijk.In de loop der jaren heeft het concern, met fabrieken te Eindhoven, Oevel (België) en, sedert 1967 te Born, in Nederland en in het buitenland (o.a. België, de BRD, Zweden, Spanje, Frankrijk, ZuidAfrika, Italië) eigen vestigingen gesticht. Ter voorziening in de financiering van belangrijke uitbreidingen participeerde DSM Staatsmijnen voor 25 % in het aandelenkapitaal. In 1974 werd de personenwagenproduktie overgedragen aan Volvo, dat reeds sedert 1972 een belang van 33 % in DAF Car BV bezat, door uitbreiding van zijn belang tot 75 % en werd de naam gewijzigd in Volvo Car.

Resteerde het vrachtwagenbedrijf, Van Doorne’s Bedrijfswagenfabriek DAF (DAF Trucks Holland) met ca. 8700 werknemers, waarvan 5700 in Nederland, en een jaarproduktie van ca. 14000 (vooral zware) vrachtwagens. Een snel expanderende divisie Speciale Produkten, met een omzet in 1976 van ca. ƒ900 mln. heeft voor 75 % betrekking op militaire opdrachten (militaire trucks, geschutskoepels, landingsgestellen enz.). Naar aanleiding van financiële moeilijkheden werd in 1975 het aandelenkapitaal vergroot, een achtergestelde lening van ƒ75 mln. geplaatst en werden de eigendomsverhoudingen gewijzigd.

De overheid kreeg middels DSM een belang van 25 % in DAF Trucks (door omwisseling van aandelen DAF Holding in DAF Trucks), International Harvester behield een sedert 1972 bestaand belang van 33 %, terwijl het belang van de familie Van Doorne (DAF Holding) op 42 % werd bepaald. International Harvester heeft nog een optie haar belang uit te breiden tot 37,5 % ten koste van het belang van DAF Holding.

< >