Milovan, Joegoslavisch publicist en politicus, *12.6.1911 Polja (Montenegro). Djilas studeerde Servokroatische litteratuur aan de universiteit van Belgrado, waar hij communist werd.
In de partisanenstrijd tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij een van de voornaamste medewerkers van Tito. Reeds in 1944 en 1945 uitte hij kritiek op het Sovjetsysteem. Na het schisma tussen Joegoslavië en de Kominform (1948) pleitte Djilas het eerst en het krachtigst voor arbeiderszelfbestuur en vermindering van de bureaucratie. Evenals Trotski beschouwde Djilas het stalinisme als een bureaucratische degeneratievorm van het communisme. Zijn kritiek op de politieke elite in Joegoslavië leidde ertoe dat hij in 1954 in ongenade viel. Djilas bedankte voor de Communistenbond en bepleitte de toelating van een tweede partij.
In 1955 werd hij tot voorwaardelijke en in 1956 tot onvoorwaardelijke gevangenisstraf veroordeeld. Tijdens zijn gevangenschap verscheen in het buitenland zijn boek De nieuwe klasse, waarin hij uiteenzette, dat de communistische landen niet beheerst worden door de arbeidersklasse, maar door een toplaag van functionarissen, die in toenemende mate overbodig en schadelijk wordt. In 1961 werd Djilas vrijgelaten, maar in 1962 werd hij wegens de publikatie in het buitenland van zijn Gesprekken met Stalin (1962) opnieuw gevangengezet (1962—66). Werken: De nieuwe klasse (1957), Gesprekken met Stalin (1962), De onvolmaakte maatschappij (1969).
LITT. G.Bartsch, M.Djilas (1971).
