o. (-len), een samenhangend stelsel van duidelijk gedefinieerde begrippen, formules of geschematiseerde voorstellingen, dat dient om hypothesen af te leiden over specifieke aspecten van een te onderzoeken object.
Gewoonlijk berust het denkmodel op een reductie van het te onderzoeken object, d.w.z. het object is teruggebracht tot een aantal formele of functionele karakteristieken, dat én essentieel lijkt voor dit object én perspectieven biedt voor empirisch onderzoek. De uitslagen van dergelijk onderzoek bepalen in hoeverre het gekozen denkmodel geslaagd mag heten, of gecorrigeerd moet worden. Verder blijkt vaak dat één denkmodel te begrensd is om een gegeven object uitputtend onderzoekbaar te maken. Door gebruik van elektronische rekenapparatuur is men in staat steeds sneller de implicaties van een groot aantal door de geschiedenis van de sociale wetenschappen aangedragen modellen te analyseren.
Litt. A.D.de Groot, Methodologie (1961).
