Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Degeneratie

betekenis & definitie

[Lat. degenerare, ontaarden], v. (-s),

1.achteruitgang in vorm en functie van cellen en weefsels ten gevolge van stofwisselingsstoornissen;
2. (genetica) degeneratie van de genetische code, het verschijnsel dat meer dan één codon voor hetzelfde aminozuur kan coderen;
3. ontaarding van materie;
4. (vegetatiekunde) afbraak van een vegetatie, een formatie of een plantengemeenschap, die geleidelijk verloopt ten gevolge van regelmatig storende invloeden (b.v. afbranden, begrazing);
5. het uiteenvallen van een algebraïsche kromme of een oppervlak in twee of meer delen, die elk door vergelijkingen kunnen worden voorgesteld.

geneeskunde. Men onderscheidt:

1. troebele zwelling of albumineuze, parenchymateuze degeneratie van de cel; zij komt vooral voor in hartspier, nier en lever bij vergiftigingstoestanden, en is geheel reversibel; zij komt zeer veel voor;
2. hydropische degeneratie, a.h.w. een. oedemateuze zwelling van de cel;
3. vettige degeneratie, waarbij kleine en grote vetdruppeltjes verschijnen in het cytoplasma, door de werking van vergiften of door gebrek aan zuurstof van de cellen;
4. amyloïde degeneratie (amyloïdose);
5. hyalinedegeneratie; zij treft als regel het collagene bindweefsel en de wand van middelgrote en kleinere slagaders en is min of meer een normaal ouderdomsverschijnsel.

sterrenkunde. Bij zeer hoge temperatuur en dichtheid, 5 miljard K resp. 1012 kg/m3, een toestand die alleen voorkomt in witte dwergen, veranderen de eigenschappen van de materie sterk (vrijwel niet meer samendrukbaar, perfecte warmtegeleiding). De elektronen worden dicht tegen de atoomkern aangedrukt, waardoor hun snelheden sterk beperkt worden (elektronendegeneratie).

Bij nog hogere temperatuur en dichtheid kan nog een verdere ontaarding (degeneratie) van de materie optreden (ionendegeneratie): Dit gebeurt in neutronensterren. sterre-evolutie. wiskunde. Iedere vlakke doorsnede van een kegel heet kegelsnede. Gaat het vlak door de top van de kegel, dan is de kegelsnede gedegenereerd in twee rechte lijnen. Algemeen: een kromme lijn (resp. oppervlak) heet gedegenereerd (ontaard), als zij (resp. het) in twee of meer kromme lijnen (resp. oppervlakken) uiteenvalt.

< >