Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Dean

betekenis & definitie

James Byron, Amerikaans toneelen filmacteur, *8.2.1931 Fairmont (Indiana), ♱30.9.1955 Salinas (Californië). Na een succesvol optreden op Broadway (in The Immoralist naar André Gide), ging hij in 1950 naar Hollywood, keerde daarna naar New York terug voor een training aan de Actors Studio, bij Elia Kazan.

Dean gaf in zijn films gestalte aan de twijfels en de opstandigheid van de toenmalige Amerikaanse jeugd, die zich met hem identificeerde. Zijn dood (auto-ongeluk) veroorzaakte een tot ca. 1966 durende Dean-cultus, vergelijkbaar met die bij de dood van Rudolph Valentino. In 1957 kwam de documentaire The James Dean story (Robert Altman en W.Georguit. Films: Sailor beware (1951, Hal Walker; met Jerry Lewis en Dean Martin), East of Eden (1955, Elia Kazan), Rebel without a cause (1955, Nicholas Ray), Giant (1956, George Stevens; met Elizabeth Taylor, Rock Hudson, Caroll Baker).

Litt. W.Bast, J.Dean (1956); T.T.Thomas, J. Dean (1957); Y.Salques, J.Dean ou le mal de vivre (1956); X.Grall, J.Dean et notre jeunesse (1958); A.Andersch, Der Tod des J.Dean (1960); J.Howlett, J.Dean (1975); D.Dalton, J.Dean (1976).

< >