situatie van ernstige internationale spanning rondom het eiland Cuba, waarbij in okt. 1962 de VS en de USSR in een gevaarlijk conflict geraakten en een nucleaire (wereld)oorlog dreigde. De aanleiding was de gewijzigde binnenen buitenlandse politiek van Cuba, waar de regering van Fidel Castro en diens ‘Partido Unido de Ia Revolución Socialista’ een linkse, op het communisme georiënteerde, koers gingen varen.
Dit kwam tot uitdrukking in het aanknopen, sedert mei 1960, van hechte betrekkingen met de USSR. Binnenslands werd een aantal Amerikaanse bezittingen genationaliseerd, vooral na een door de Amerikaanse regering oogluikend toegestane mislukte invasie van Cuba door o.a. Cubaanse emigranten (Varkensbaai, apr. 1961). Daarna werd op Cuba een tegen de VS gerichte Russische raketbasis opgericht. Tegen sept. 1962 bevonden zich hiertoe op Cuba ruim 22000 Russische militairen; het ging om de bouw (voor de eerste maal) van nucleaire installaties buiten de USSR zelf. De Amerikaanse regering, die sinds eind aug. 1962 hierover geïnformeerd was, kreeg op 15 okt. de fotografische bewijzen in handen, dat de USSR reeds vergevorderd was met de aanleg van raketbases met een bereik van 2200 mijl, waardoor praktisch het gehele territoir van de VS vanuit Cuba bestreken werd.
Op 22 okt. maakte de Amerikaanse president Kennedy deze gegevens openbaar. Hij eiste de afvoer van reeds geleverde raketten en het af breken van de lanceerinstallaties, en kondigde een Amerikaanse (marine)blokkade van Cuba aan. Tezelfder tijd werden vergaderingen van de Organisatie van Amerikaanse Staten (oas) en van de Veiligheidsraad der VN bijeen geroepen. De Russische partijsecretaris Chroesjtjov verklaarde zich op 28 okt. bereid de leverantie van raketten aan Cuba stop te zetten en de daar gevestigde bases af te breken.
Litt. E.Abel, The missile crisis (1965); R.F.Kennedy, 13 days, a memoir of the Cuban crisis (uitg. door T.C.Sorensen, 1969); D.Steinicke, Quellenindex zur Kuba-Krise (1969); A.Chayes, The Cuban missile crisis (1974).
