[Fr.], v./m. (-s), een instelling waarin zeer jonge kinderen overdag worden opgenomen.
De eerste crèche is door Marbeau in 1844 in Parijs gesticht. Aanvankelijk waren zij alleen voor kinderen waarvan de moeders buitenshuis moesten werken voor hun levensonderhoud. Nieuwe opvattingen omtrent kinderlijke ontwikkeling en omtrent de rol van de moeder in haar verhouding tot het jonge kind (onder de vier jaar oud) hebben in de jaren 1960-70 geleid tot de oprichting van vele crèches (peuterspeelzalen). Niet zozeer het argument dat veel moeders buitenshuis willen gaan werken is hierbij doorslaggevend, alswel de gedachte dat het voor de sociale ontwikkeling van het jonge kind gewenst is, dat het leert omgaan met leeftijdgenoten, en ook dat het kind kennismaakt met een andere opvoedster dan de eigen moeder. Merendeels is het kind slechts halve dagen of nog minder op de crèche aanwezig. Kleuterleidsters en jeugdwerksters vormen veelal de leiding van deze ten behoeve van het buurtwerk opgerichte en doorgaans van gemeentewege gesubsidieerde instellingen.
Deze instellingen staan in het algemeen niet onder medisch toezicht. De toelatingsleeftijd is meestal twee jaar, dit in tegenstelling tot de dagverblijven voor gezonde kinderen, waar ook al babies kunnen worden opgenomen.
Of het inderdaad gunstig is een jong kind dagelijks gedurende lange tijd in een leeftijdsgroep te laten verkeren, is nog onzeker. Veelal kan men stellen dat vanaf drie jaar de meeste kinderen wel behoefte hebben aan een regelmatig contact met groepjes leeftijdgenoten. In dit verband wordt sinds 1972 ook gedacht aan het terugbrengen van de toelatingsleeftijd voor de kleuterschool naar drie jaar oud, wat evenwel een beslissing op onderwijsniveau vergt. Door particulier initiatief van ouders werden en worden eveneens crèches opgericht, die door een groepje ouders zelf en meestal bij toerbeurt geleid worden. Sommige hiervan zijn echte anti-autoritaire crèches, geleid volgens de principes van de antia-utoritaire opvoeding. Nederland telt ca. 200 crèches.
Crèches worden in Vlaanderen peutertuinen genoemd. De kinderen kunnen er vanaf 18 maanden terecht. De opname geschiedt hier uitsluitend op grond van het buitenshuis werken van de moeder. De financiële bijdrage wordt berekend op basis van het gezinsinkomen. Om tegemoet te komen aan het chronische tekort aan opneemcapaciteit worden onder bepaalde voorwaarden ook zgn. gezinskribben erkend, waarin één vrouw tot tien kinderen in haar woning overdag mag opnemen.
