Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-07-2019

Combattant

betekenis & definitie

[Fr.], m. (-en), in ruime zin degene die in oorlogstijd de hoedanigheid van ‘rechtmatig oorlogvoerende’ (belligerent) heeft en als zodanig bij gevangenneming aanspraak kan maken op behandeling als krijgsgevangene.

Het onderscheid met de burgerbevolking heeft vooral betekenis voor het uit de 19e en begin 20e eeuw stammend beginsel, dat oorlog uitsluitend behoort te worden gevoerd door en tegen combattanten, en niet door of tegen de burgerbevolking. Tot combattanten behoren, volgens het -Landoorlogreglement (1907) en de Geneefse Krijgsgevangenenconventie (1949), niet alleen alle leden van de geregelde troepeneenheden, maar ook zij die in de enge zin van het woord geen combattant zijn, b.v. geestelijke en medische verzorgers en oorlogscorrespondenten, en leden van vrijwilligerskorpsen en georganiseerde verzetsgroepen mits onder bevel van een persoon die verantwoordelijk is voor zijn ondergeschikten, die een vast en op enige afstand herkenbaar onderscheidingsteken dragen, de wapens openlijk dragen en zich gedragen naar de wetten en gebruiken van de oorlog. Voorts de burgerbevolking die bij nadering van de vijand spontaan de wapens opneemt zonder zich daartoe te hebben georganiseerd (levée en inasse), bovendien de bemanningsleden van koopvaardijschepen en burgerluchtvaartuigen van de oorlogvoerende partijen. De ontwikkelingen in wapentechniek en krijgsmethoden (totale oorlog) en het steeds veelvuldiger voorkomen van gewapend verzet in bezette gebieden door personen die al dan niet voldoen aan de boven vermelde voorwaarden (guerrilla) wijzen op de behoefte aan nieuwe onderscheidcriteria. De Geneefse Conferentie inzake de herbevestiging en ontwikkeling van het in gewapende conflicten toepasselijke internationale humanitaire recht (1974 vlg.) hield zich o.a. hiermee bezig. De twee ontwerp-protocollen ter aanvulling van de Rode Kruis-Conventies (1949) die aan de conferentie zijn voorgelegd, gaan uit van de handhaving van de onderscheiding. Het eerste ontwerp-protocol dat betrekking heeft op internationale gewapende conflicten beoogt o.a. de voorwaarden voor aanspraak op de status van krijgsgevangene ten aanzien van verzetsgroepen te verlichten.

< >