Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 22-07-2019

Choiseul-Amboise

betekenis & definitie

Étienne François, hertog van, Frans staatsman, *28 juni 1719 te Stainville (Lotharingen), ♱7 mei 1785 te Parijs. Choiseul streed in de Oostenrijkse Successieoorlog (1740—48) en maakte een snelle diplomatieke carrière door protectie van Madame de ⟶Pompadour: in 1754 werd hij gezant te Rome en in 1756 te Wenen, waar hij bijdroeg tot het verbond met Oostenrijk (renversement des alliances) in de Zevenjarige Oorlog (1756—63). Als minister van Buitenlandse Zaken vanaf 1758 wijdde hij zich aan de versterking van Frankrijks positie: ⟶Bourbons familietraktaat (1760), inlijving van Corsica (1768). Na het verlies van de overzeese bezittingen aan Engeland (Vrede van Parijs, 1763) bevorderde hij de versterking van de vloot en streefde naar een revanche, wat hem, nadat zijn positie door de dood van Madame de Pompadour reeds was verzwakt, in 1770 zijn functie kostte. Bovendien had zijn binnenlands beleid (verbanning van de jezuïeten in 1762, toestemming tot uitgave van de Encyclopédie) verzet gewekt bij de door madame du Barry gesteunde hofpartij der klerikalen. Werken: Lettres et mémoires inédits (1895), Mémoires (1905). LITT. A.Edouard et R.Engerand, Chanteloup (1958).

< >