Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 04-07-2019

Centrisme

betekenis & definitie

o., benaming voor een stroming in de sociaal-democratie, die vasthield aan het marxisme, maar in de praktijk vreedzame hervormingen nastreefde.

De term beschreef de middenpositie die de stroming innam tussen de linker- en rechtervleugel in de sociaal-democratie. Het centrisme was vóór de Eerste Wereldoorlog toonaangevend in de Duitse sociaal-democratie, waardoor het ook in de Tweede Internationale veel invloed uitoefende. In 1917 scheidde een deel van de Duitse sociaal-democraten zich af en vormde de Unabhängige Sozialdemokratische Partei (USDP). Deze partij en de Oostenrijkse sociaal-democraten (Vaustro-marxisme) vormden in 1920 de Arbeidsgemeenschap van socialistische partijen, die tevergeefs trachtte te bemiddelen tussen de Tweede en Derde Internationale. Daardoor kreeg zij de bijnaam Twee en een halfde Internationale. Sinds de ontbinding van de USDP (1920-22), bleef er buiten Oostenrijk weinig centrisme over. Na de Tweede Wereldoorlog is de term (afgezien van trotskistische publikaties) in onbruik geraakt.

< >