[Lat. centesimus, honderdste], m. (-en, -s),
1. munt met de waarde van het honderdste gedeelte van de munteenheid: een Ned. cent; een honderdste deel van een gulden waard; een Brabantse cent; een Amerikaanse cent; een honderdste deel van een dollar waard; een Belg. cent, twee-centiemstuk, hier liggen drie centen: drie munten van een cent; alles is tot de laatste cent betaald, geheel en al; de centen dansen hem in de zak: hij weet niet te sparen, geeft zijn geld gemakkelijk uit; hij zou een cent in tweeën bijten: hij is zeer gierig; ook: op een cent dood blijven; anderhalve cent: schertsende aanduiding van een lang en een kort persoon naast elkaar;
2. (g. mv.) de waarde van een cent; deze sigaar kost vijftig cent;
3. (met een negatie) ter aanduiding van een kleine waarde: ik geef er geen cent voor; geen man en geen cent; geen koperen, geen rooie cent, totaal niets; het kan me geen cent schelen, niets; geen cent waard zijn, niets; oneig.: niets presteren in een bepaald vak; (ook) zich zeer zwak voelen, zich niet in staat voelen werk te verrichten;
4. (in het mv.) geld in het algemeen: dat kost centen; hij heeft centen, hij is bemiddeld; erg op de centen zijn, gierig zijn; de centen omkeren, zuinig zijn;
5. eenheid voor het interval tussen twee muziektonen.
MUNTKUNDE
De cent werd in 1816 ingevoerd bij de invoering van het decimale stelsel in het Ned. muntwezen; geslagen 1817-77 in koper met op de voorzijde de gekroonde Romeinse W met aan weerszijden ervan het jaartal en op de keerzijde het gekroonde Ned. wapen tussen de waardeaanduiding 1 C. In 1877 verschenen de eerste bronzen centen (tot en met 1941). Van 1941-44 (Tweede Wereldoorlog) zinken centen. Sinds 1948 weer bronzen centen, zie duit.
MUSICOLOGIE
Een oktaaf is logaritmisch verdeeld in twaalf halve tonen van de evenredig gelijkzwevende temperatuur en deze weer in 100 cent. Eén cent is dus een frequentieverhouding van 21/1200 of 1200√2 = 1,0005776 : 1; 2 cent = (1,0005776)2: 1.
