[Gr. kenos, leeg, taf os, graf], m. (-tafen), praalgraf, dodenmonument waarin of waaronder het lijk van de vereerde niet rust.
In de klassieke oudheid was de cenotaaf een grafmonument, opgericht voor doden van wie het stoffelijk overschot niet gevonden kon worden of die in den vreemde waren begraven. Het ritueel bij de cenotaaf was een identificatieritueel: de gewone plechtigheden werden volbracht om de ziel van de afgestorvene rust te geven. Soms staat op Romeinse cenotafen ossa inferre licebit, hetgeen betekent dat er geen wettelijk beletsel is het gebeente, als het mocht worden gevonden, in de cenotaaf bij te zetten. Latere herinneringsmonumenten worden soms óók cenotaaf genoemd, b.v. The Cenotaph, Londen, opgericht voor de gesneuvelden in de Eerste en Tweede Wereldoorlog.
