(ook: analytische heffingen), term voor die vormen van inkomstenbelasting waarbij de onderscheiden inkomensbronnen afzonderlijk worden belast naar eigen regels en een eigen tarief. Verliescompensatie tussen de onderscheiden inkomensbronnen ontbreekt, terwijl veelal ook niet met draagkrachtverminderende factoren bij de belastingplichtige rekening wordt gehouden.
Globale of synthetische heffingen zijn die vormen van inkomstenbelasting waarbij het belastingobject wordt gevormd door de totaliteit van de opbrengsten van de inkomensbronnen.Verliescompensatie vindt plaats tussen de verschillende inkomensbronnen, terwijl bij de vaststelling van het tarief rekening wordt gehouden met de draagkracht van de belastingplichtige (zie progressie). Cedulaire heffingen kennen in het algemeen relatief lage proportionele tarieven, en worden veelal geheven in samenhang met een globale, aanvullende heffing (de zgn. surtax), die een progressief tarief kent en waarbij rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de belastingplichtige. Een dergelijk stelsel gold tot 1962 in België.
Sedertdien heeft de inkomstenbelasting in België een synthetisch karakter, evenals sinds 1893 de Ned. inkomstenbelasting.
