Marcus Porcius, bijgenaamd Uticensis, Romeins staatsman, *95 v.C., ✝(zelfm.) 46 v.C. Utica; achterkleinzoon van Cato Censorius.
Cato was een republikein, in wie stoïcisme en oude Romeinse idealen samengingen.In 63 bepleitte hij in de Senaat tegen Caesar de onmiddellijke terechtstelling van de ‘Catilinarii’ (Zie Catilina). In de burgeroorlog tussen Caesar en Pompeius koos hij partij voor de laatste. Na de nederlaag bij Farsalos vluchtte hij naar de aanhangers van Pompeius in Afrika, waar hij Utica met grote matigheid bestuurde en de anti-Caesarianen probeerde te hergroeperen.
Nadat de aanhangers van Pompeius in de Slag bij Thapsus (46) verslagen waren, stortte hij zich in zijn zwaard.
LITT. M.Gelzer, Cato Uticensis (in: Kleine Schriften II, 1963).