Robert Stewart viscount Castlereagh, later tweede markies van Londonderry, Engels staatsman, *18.6.1769 Mount Stewart (Ierland), ♱(zelfm.) 12.8.1822 North Cray Farm. Castlereagh, sinds 1793 conservatief lid van het parlement van Dublin, werd na de Engels-Ierse Unie (1800) lid van het verenigde parlement, in 1805 minister van Koloniën en Oorlog in het laatste kabinet-Pitt Jr. en in 1807 minister van Oorlog in het kabinet-Portland.
Hij organiseerde de oorlog tegen de Franse keizer Napoleon en zond een invasieleger naar het Iberisch schiereiland.Zijn mislukte onderneming tegen Walcheren (1809) werd aanleiding tot een duel met minister Canning, waarop beiden aftraden. Als minister van Buitenlandse Zaken (sinds 1812) had Castlereagh tien jaar lang grote invloed; hij hield de coalitie tegen Napoleon samen, vertegenwoordigde Engeland op het Congres van Wenen (1815) en bevorderde de samenvoeging van Nederland en België. Castlereagh was voorstander van de Grote Alliantie, maar verwierp de Heilige Alliantie als zijnde een ‘mysticisme’.
Hij maakte zich gehaat door een uiterst conservatief binnenlands beleid en door zijn partijkiezen voor koning George IV in diens echtscheidingsaffaire. Naar aanleiding van deze laatste zaak pleegde Castlereagh, in overspannen toestand, zelfmoord.
LITT. C.J.Bartlett, Castlereagh (1966); B.Perkins, Castlereagh and Adams (1966); J.W.Derry, Castlereagh (1976).
