Joyce Arthur Lunel, Engels schrijver, *7.12.1888 Londonderry, ✝ 29.3.1957 Oxford. Cary studeerde o.m. te Parijs, Edinburgh en Oxford.
Hij had grote belangstelling voor grafische en plastische kunst, alsook voor ethica en filosofie.Daarnaast had hij affiniteiten met Blake. Hij verbleef van 1913—20 in Nigeria. In 1932 verscheen zijn eerste roman, Aissa saved, die zich in Nigeria afspeelt.
Ook de romans An American visitor (1933), The African witch (1936), en Mr.Johnson (1939) zijn in Nigeria gesitueerd. Deze zgn. Afrikaanse romans behandelen met scherp psychologisch inzicht en zeer veel zin voor objectiviteit de botsing tussen Europese en Afrikaanse levensopvattingen.
Verdere romans (alle in Engeland): Castle corner (1938), Charley is my darling (1940), The moonlight (1946), A fearful joy (1949), The captive and the free (1959); trilogieën: Herself surprised (1941), To be a pilgrim (1942), The horse’s mouth (1944; verfilmd in 1958), on Prisoner of grace (1952), Except the Lord (1953), Not honour more (1955). In deze trilogieën vereenzelvigt hij zich op een haast verbluffende wijze met zijn personages. Hij ziet de mens als een vrij, scheppend wezen en hij poogt in zijn romans aan zijn karakters een driedimensionele diepte te geven.
Cary’s instelling en romantechniek zijn intussen vrij traditioneel. Postuum verscheen Art and reality (1958; lezingen te Cambridge). The drunken sailor (1947) is een verhalend allegorisch gedicht.
Uitgave: de ‘Carfax Edition’ (Londen) van de romans.
LITT. W.Allen, J.Cary (1953, herz. 1954); A. Wright, J.Cary, A preface to his novels (1958); M.M.Mahood, J.Cary’s Africa (1964); G.L.Larsen, The dark descent: social change and moral responsibility in the novels of J.Cary (1965).
