v., het ontstaan (meestal in experimentele zin gebruikt voor het opwekken) van carcinomen.
Als carcinogene (en cancerogene) factoren zijn bekend:
1. virussoorten (zie oncogeen virus);
2. bepaalde chemische verbindingen (‘carcinogenen’);
3. ioniserende stralen;
4. hormonen;
5. een gemengde groep van zeer uiteenlopende oorzaken: chronische ontsteking of prikkeling, niet-genezende verwondingsletsels, aangeboren misvormingen, parasieten (bij dieren), omgevingsfactoren (luchtvervuiling). Er zijn zeker nog meer factoren bij sommige vormen van carcinogenese betrokken. Bij dieren is een erfelijke cancerogene factor bewezen. zie cancerogenese.
