Engels ontdekkingsreiziger en oriëntalist, 19.3.1821 Barham House, ♱20.10.1890 Triëst. Burton reisde in 1853 via Cairo naar Mekka en Medina, in 1854 naar Ethiopië.
Na een kort verblijf in Somalië trok hij samen met Speke Oost-Afrika in (1857-58). In 1858 ontdekten zij het Tanganjikameer; Burton hield dit voor de bron van de Witte Nijl.
Speke trok alleen verder en ontdekte het Victoria Meer, door Burton niet als de werkelijke oorsprong erkend (1859). Burton werd vervolgens consul: Fernando Póo (1861-64), Brazilië (1865), Damascus (1869) en Triest (1872).
Burton kende verscheidene Oosterse talen; hij vervaardigde een befaamde vertaling van de verhalen uit Duizend en één nacht, onder de titel: The Arabian nights (16 din. 1885—88). Werken: Personal narrative of a pilgrimage to Mecca and El Medina (1855), First footsteps in East Africa (1856; herdr. 1966), The lake regions of Central Africa (2 din. 1860), The Nile basin (1864), A mission to Gelele, king of Dahome (2 din. 1864; herdr. 1966), Zanzibar (1872).
LITT. A.Wilson, R.Burton (1937); B.Farwell, R. Burton (1963); F.M.Brodie, The devil drives (1967); J.Burton, The life of sir R.Burton (2 din. 1968).
