o., delfstof, voornaamste bestanddeel van mangaanertsen, in de mineralogie meer bepaaldelijk pyrolusiet.
Theoretisch is bruinsteen mangaan(IV)oxide (MnO2) met 63,2 % mangaan en 36,8 % zuurstof; steeds bevat het echter ook andere stoffen zoals bariumoxide (BaO), kwarts (SiO2), calciumcarbonaat (CaCO3), aluminiumoxide (Al2O3), ijzer(III)oxide (Fe2O3), ijzer(II)oxide (FeO) en water. Het wordt voornamelijk gebruikt als erts, voor reductie tot mangaan of ijzermangaan, maar vindt daarnaast velerlei toepassingen in de industrie. De bruikbaarheid van bruinsteen of daarmee in samenstelling overeenkomende kunstmatig verkregen produkten berust grotendeels op de eigenschap gemakkelijk een deel van de zuurstof af te staan; het wordt b. v. gebruikt voorde bereiding van zuurstof, chloor en broom; in glasblazerijen voor het ontkleuren van door ijzer(II)oxide groen gekleurd glas; als grondstof voor de bereiding van kaliumpermanganaat; als depolarisator in galvanische elementen.
