[herkomst onzeker], o. (-da, -dica), aanduiding van algemene rechtsregels waarin de beginselen, die aan de rechtsbepalingen ten grondslag liggen, gesystematiseerd worden.
De brocarda (een soort aforismen) zijn ontstaan in de 11e of 12e eeuw, een periode van herleving van de Romeinse en opkomst van de canonieke rechtenstudie. Enkele collecties brocarda zijn bewaard gebleven, b.v. de brocarda van Damasus (♱1215). Een enkele maal vindt men in oude teksten procard(ic)a, hetgeen wijst op de afkomst van dit woord als een verbastering van pro-contra. Later wordt brocardum vooral gebruikt ter aanduiding van korte door de rechtsgeleerden geformuleerde rechtsregels, die overigens niet het gezag van soortgelijke regels in de officiële rechtsbronnen genoten. In de zin van ‘rechtsspreuk’ wordt het woord ‘brocard’ nog gebruikt in Engelse en Franse juridische literatuur.
