Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 30-05-2019

Bodin (jean)

betekenis & definitie

Frans jurist en econoom, *1529 of 1530 Angers, ♱1596 Laon. Bodin was advocaat bij het parlement van Parijs en verheugde zich tijdelijk in de gunst van Hendrik III.

Daar hij zich echter, hoewel katholiek, verzette tegen de fanatieke vervolging van de protestanten, verloor hij deze gunst weldra.Hoewel Bodin zich in 1588 nog voorbijgaand aansloot bij de Ligue, koos hij in de godsdienstoorlog uiteindelijk de zijde van Hendrik iv. Bodins hoofdwerk is Les six livres de la République (waarin ‘république’ staat betekent). In dit werk besteedde Bodin bijzondere aandacht aan het begrip soevereiniteit, dat naar zijn mening de staat ook over de kerk heeft.

Hij besprak verder de drie mogelijke regeringsvormen: monarchie, aristocratie en democratie, waarbij hij de mening uitte, dat de koninklijke macht, gebonden als zij is aan het natuurrecht, slechts beperkt moet worden door de raadgevende stemmen van de Staten (standen) en de Parlementen (gerechtshoven). Bij het aangeven van de grenzen van het natuurrecht introduceerde Bodin het begrip vooruitgang, dat naar zijn mening tot uiting kwam in de uitvinding van de boekdrukkunst en het buskruit, terwijl de vooruitgang voor Bodin tevens een argument vormde tegen de continuering van het gewoonterecht voorzover dat het absolutisme in de weg stond. Als econoom onderscheidde Bodin zich, doordat hij als eerste de toenmalige prijsstijgingen in een kwantitatieve leer uit de sterke vergroting van de circulerende goud- en zilverhoeveelheid verklaarde in zijn werk Réponse aux paradoxes de monsieur de Malestroict.

In zijn Démonomanie des sorciers betoonde Bodin zich in een obscurantistisch occultisme bijzonder bijgelovig. Zijn vrijzinnig christendom uit zich daarentegen weer in zijn Heptaplomeres colloquium waarin hij een poging ondernam de wereldgodsdiensten met elkaar te verzoenen. Werken: Réponse aux paradoxes de monsieur de Malestroict touchant l’enchérissement de toutes les choses et des monnoyes (1568, uitgebr. ed. 1578), Les six livres de la République (1576), Démonomanie des sorciers (1580), Heptaplomeres colloquium de abditis sublimium rerum arcanis (ca.1592).

Litt. A. Gardot, Jean Bodin (Recueil des cours de l’Académie de droit international de la Haye, dl. 50, 1934); P. Nancey, Jean Bodin (1530-96), économiste (1942); P. Mesnard, État présent des études bodiniennes (1961); J.H. Franklin, Jean Bodin and the 16th. cent. revolution in the methodology of Iaw and history (1962).

< >