heilige en kerkleraar, *ca,1090 Fontaines (bij Dijon), ✝️20.8.1153 Clairvaux. Bernardus stamde uit een Bourgondische adellijke familie.
In 1112 trad hij samen met ca. 30 gezellen, waaronder vier van zijn vijf broers, te Citeaux in. In 1115 werd hij uitgezonden om Clairvaux te stichten, waaruit gedurende Bernardus’ leven nog 68 andere stichtingen voortkwamen. Samen met Norbertus ijverde hij gedurende het schisma van 1130-38 ten voordele van Innocentius II.Hij bestreed Arnold van Brescia en Abaelard, wiens stellingen hij in 1140 deed veroordelen. Bernardus stond nl. wantrouwend tegenover de opkomende scholastiek en hield het bij de monastieke theologie, die alleen steunde op de H.Schrift en de kerkvaders met verwerping van de wijsbegeerte als hulpmiddel. Bernardus was de bezieler van de mislukte tweede kruistocht (1147—49). Bij alle grote tijdsproblemen was Bernardus betrokken als raadgever of scheidsrechter. Als mens werd hij dikwijls onvoldoende objectief beoordeeld, zowel door voorals door tegenstanders. In 1174 werd hij heiligverklaard en in 1830 tot kerkleraar verheven.
Dat Bernardus bekend blijft als de belangrijkste figuur van zijn tijd, is ongetwijfeld vanwege zijn geschriften. Feestdag: 20 aug. Uitgave in: Patrologia Latina, door J.P.Migne (182—185). Aan een nieuwe uitgave wordt gewerkt door J.Leclercq e.a.
Litt. E.Vacandard, Vie de Saint Bernardin (1895); Bernard von Clairvaux Kongress (1955); J. de la Croix-Bouton, Bibliographie bernardine (1958); A.van Duinkerken, Bernardus van Clairvaux (1962); A.H.Bredero, Bernardus von Clairvaux im Widerstreit der Historie (1966).
