v. (-s, -n), ook: beleidsvoorbereiding, een kwalitatieve en zo mogelijk daarop aansluitende kwantitatieve analyse van de voor- en nadelen van een beleidsbeslissing.
De beleidsanalyse kan gemaakt worden door het aan een bepaald beleid voorafgaande proces van besluitvorming te bestuderen, maar ook door de effecten van een beleid te meten. Beleidsanalyse kan er o.a. toe bijdragen beleidsproblemen te ontdekken en nader te specificeren, de opbouw van een bepaald beleid duidelijker te maken, de vooronderstellingen waarvan beleidsmakers uitgaan aan het licht te brengen (zgn. beleidswaardenonderzoek), en mogelijke alternatieven op het spoor te komen. Ook het onderzoeken van de onderlinge samenhang tussen beleid op de verschillende maatschappelijke deelgebieden is een taak voor de beleidsanalyse. Tot voor kort stond men weinig stil bij de effecten van het beleid op één gebied (b.v. verkeersbeleid, industriebeleid) voor het beleid op andere terreinen (b.v. milieuhygiëne, regionale ontwikkeling).
Een belangrijk instrument van de beleidsanalyse is de kosten-baten-analyse, waarbij voor- en nadelen van een beleid gekwantificeerd tegen elkaar afgewogen worden. Hierbij kunnen zich echter grote interpretatiemoeilijkheden voordoen, aangezien niet alle elementen van een beleid zich eenvoudig laten kwantificeren (geluidshinder, frisse lucht, natuurschoon), en er verschil van mening kan bestaan of een bepaald beleidseffect een voordan wel een nadeel is. In Nederland bestaat een Commissie voor de Ontwikkeling van Beleidsanalyse (co BA), die studies op een groot aantal beleidsterreinen verricht om genoemde problemen duidelijker voor ogen te krijgen, zie planning-, programming-, budgeting system.
LITT. Y.Dror, Design for policy Sciences (1971); Y.Dror, Ventures in policy Sciences (1971); W.Williams, Social policy research and analysis (1971); A. Hoogerwerf, Politicologie, begrippen en problemen (1972); R.Hueting, Nieuwe schaarste en economische groei (1974); L.Koopmans, Overheidsfinanciën (2e dr. 1974).
