Zaïrese prov. aan de monding van de Zaïrerivier, 53920 km2, 1,5 mln. inw. Hoofdstad: Songololo.
Bas-Zaïre is een gedeelte van de vm. prov. Leopoldstad.Het reliëf wordt beheerst door het evenwijdig aan de Atlantische kust lopende Kristalgebergte, dat hier gemiddeld 600 m hoog is. Het is verantwoordelijk voor talrijke stroomversnellingen en bochten in de Zaïrerivier. Deze is voor scheepvaart onbruikbaar (zodat reeds in 1898 de spoorlijn Kinshasa-Matadi werd aangelegd), maar geschikt voor de winning van hydro-elektriciteit (o.a. zie Inga-stuwdam). De volkstaal is Kikongo. Naast de inheemse landbouw zijn er suikerplantages. Belangrijk industriegebied: o.a. aluminiumsmelterij en aardolieraffinaderij te Moanda aan de kust.
Verder is er suikerverwerkende industrie. Relatief goed verkeersnet.
