Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2019

Averroïsme

betekenis & definitie

o., de leer van Averroës, zoals deze werd overgenomen door middeleeuwse aanhangers van Aristoteles.

Aanvankelijk werd met het averroïsme het zgn. heterodoxe aristotelisme van de 13e eeuw aangeduid, hetgeen onjuist is. Het echte averroïsme begint ca. 1310 met Johannes van Jandun, die evenals enkele Italiaanse denkers, probeerde om uit Averroës’ interpretaties van Aristoteles een gesloten systeem op te bouwen, met uitsluiting van eigentijdse opvattingen.

Het zgn. Latijnse averroïsme leerde het monopsychisme, de eeuwigheid van de wereld, beweging en soorten en ontkende de voorzienigheid. De leer van de ‘dubbele waarheid’ (zie Averroës) is geen onderdeel van het averroïsme, omdat de averroïsten uitgaan van een onoplosbaar dualisme van geloof en rede.

Centrum van het averroïsme was aanvankelijk Parijs. Via Bologna ging het naar Padua waar het gedurende drie eeuwen populair bleef.

LITT. M. Grabmann, Der lateinische Averroismus (1931); F. van Steenberghen, La philosophie au 13me siècle (1966).

< >