[Perz.], vermoedelijk een Mongools volk dat zich tijdens de 5e eeuw in de Oosteuropese steppen vestigde onder druk van Turkse stammen die hen uit Centraal-Azië verjoegen. Deze stelling is niet met zekerheid aanvaardbaar, maar een betere oplossing is nog niet gevonden: de onbekendheid met hun taal is een grote handicap om hun oorsprong te achterhalen.
Toen de Avaren in 558 contact opnamen met het Byzantijnse Rijk hadden zij zich gevestigd in de Kaukasus langs de Alanen. Door betaling van grote sommen slaagde Justinianus erin de Avarendruk af te wenden.Onder Khagan Bajan (565-602) bereikten zij het toppunt van hun macht. Samen met de Langobarden onderwierpen zij in 567 de Gepiden en werden toen zo oppermachtig dat de Langobarden naar Italië moesten uitwijken. Het rijk van de Avaren strekte zich uit tussen de Adriatische en Baltische Zee en tussen de Elbe en de Dnjepr. De Avaren heersten over de Slavische stammen. De Avaren ondernamen aanvallen tegen de Merovingen en belegerden in 626 tevergeefs Konstantinopel.
Deze nederlaag bevorderde de afscheiding van verschillende Slavische stammen. De inwendige twisten brachten het rijk in verval; in de 8e eeuw waren de Avaren verplicht aan de Bulgaren het oostelijk gedeelte van hun gebied af te staan. De succesrijke veldtochten van Karel de Grote (791, 795, 796) brachten de Avaren de genadeslag toe. Hun rijk werd bij het Karolingische imperium ingelijfd.
LITT. D. Csallany, Archäologische Denkmäler der Avarenzeit in Mitteleuropa (1956).
