actinometer - actinome'ter, m. (-s), instrument voor het meten van de directe zonnestraling op een vlak, loodrecht op de richting waaruit de stralen komen.
De straling van de zon kan worden opgevangen op een thermozuil (thermo-elektriciteit); de daarin opgewekte thermostroom wordt door een galvanometer geleid en hetzij direct afgelezen hetzij geregistreerd. De actinometer is óf gecombineerd met de registrerende galvanometer in één instrument óf ingericht voor het registreren op afstand (pyrheliometer). De ontvangen stralingsenergie wordt omgerekend in warmte-eenheden per cm2 per seconde. Een ander type is de bimetaalactinometer, die berust op het verschil in uitzetting van twee lamellen van verschillend metaal bij verwarming door de zonnestralen.
In de fotografie vormt de actinometer een hulpmiddel om bij fotografische bewerkingen de belichtingstijd vast te stellen met behulp van een zichtbare fotochemische inwerking, belichtingsmeter.
