Acosta, José de, Spaans jezuïet, missionaris en missietheoloog, *sept./okt. 1540 Medina del Campo, +15.1.1600 Salamanca. Acosta kwam in Peru in 1572 en was werkzaam als provinciaal en rector van het college van Lima, gesticht door de eerste groep van jezuïetenmissionarissen in Peru (1568). Hij maakte drie missiereizen door het Andesgebied van Peru en Bolivia (1573-79), en nam deel als theoloog aan het Derde Provinciaal Concilie van Lima (1582—83). dat m.n. door zijn toedoen kwam tot de uitgave van één catechismus voor de Indianen van Zuid-Amerika.
Het probleem van de Indianenmissie vormt ook het hoofdthema van zijn theologische publikaties, die m.n. voor de missiologie blijvende historische waarde bezitten en van invloed geweest zijn op de protestantse zendingswetenschap van de 17e eeuw. In 1586 ging hij naar Mexico, het jaar daarop keerde hij terug naar Spanje. Werken: De natura novi orbis (1588), De procuranda Indorum salute (1588, laatste uitgave Mexico 1940), Historia natural y mor al de las Indias (1590, herdr. 1962 Mexico).
LITT. Léon Lopetegui SJ, El Padre José de Acosta S.I. y las Misiones (1942).
