Achikar, Babylonische wijze, op wiens naam een verzameling wijze spreuken staat, en hoofdpersoon in de naar hem genoemde legende.
Hij was, zoals uit een Babylonische koningslijst blijkt, de raadsman van de Assyrische koningen Sanherib en Esarhaddon (rond 700 v.C.), en misschien van Aramese origine. Op oude leeftijd adopteert hij, volgens de legende, zijn neef Nadin, die hem als raadsman moet opvolgen. De neef blijkt onbetrouwbaar, en brengt de koning ertoe Achikar om te brengen. De daarmee belaste officier, vroeger door Achikar gered, doodt echter een slaaf, zodat Achikar, als de neef in ongenade gevallen is, zijn vroegere positie weer kan innemen. Dit verhaal, met sprookjesachtige motieven, dat wellicht op een Babylonisch origineel teruggaat, en later in het Aramees is vertaald (oudste bron is een Aramese papyrus uit Elefantine, 5e eeuw v.C.), heeft een grote populariteit gekend en is in vele talen vertaald (Arabisch, Armeens, Grieks, Syrisch, Slavisch, Oud-Turks, Ethiopisch), waarbij vooral de raamvertelling centraal stond. Achikar wordt vermeld in het boek Tobit.
LITT. F.Nau, Histoire et sagesse d’Ahikar l’assyrien (1909); F.C.Conybeare e.a., The story of Ahikar (1913); F.Nau, Documents relatifs a Ahiqar (1920); P.Grelot, Documents araméens d’Egypte (1972).
