Aarlen (Arlon), Belg. gemeente, hoofdplaats van de prov. Luxemburg en het arr. Aarlen, 5,99 km2, 13863 inw. Gelegen in Belg.
Lotharingen op een heuvel tussen de bovenlopen van de Semois, zandtot zandleemgronden. Stad met regionale functies: provinciebestuur, gerechtshof, scholen, handel, kazernes. Handelscentrum in het hogergelegen oude stadsdeel, weinig industrie; 38% woonforensen, ten dele naar staalindustrieën over de grens (Luxemburg, Frankrijk).
De stad is ontstaan op een 416 m hoge heuvel als de Romeinse vicus Orolaunum op de heirbanen Tongeren-Metz en Trier-Doornik (grafstenen met beeldhouwwerk in het archeologisch museum). De eerste (Romeinse) omwalling dateert uit de 4e eeuw (overblijfselen op de Grand’Place). Op dezelfde heuvel in de 10e-11e eeuw burcht der graven van Aarlen; in 1628 vervangen door een klooster dat eind 17e eeuw versterkt werd door Vauban en deel uitmaakte van de vesting met de nieuwe wallengordel (rue des Remparts, Grand’rue). Kloosterkapel verbouwd tot bezienswaardige St. Donaaskerk (prachtig panorama vanaf de toren). In het oude stadsdeel onregelmatige nauwe straten, smalle trappen, oude handelshuizen. Spoorwegstation in de Semoisvallei, hier secundaire handelskern.
