metalen met een relatief grote volumieke massa. Zware metalen staan tegenover lichte metalen.
De grens ertussen ligt bij ca. 3500-5000 kg/m3. Tot de zware metalen behoren o.a. kwik, lood, arseen, chroom, cadmium, zink, nikkel en de edele metalen. Zware metalen komen in Nederland in het milieu zowel door industriële lozingen (metallurgische bedrijven, elektrotechniek e.d.) als door aanvoer via Rijn en Maas (rivierslib) en door het gebruik van zuiveringsslib in o.a. de landbouw. In het begin van de jaren zeventig bleek dat in WestEuropa veel milieuverontreiniging met kwik optrad. Door de sterke beperking van het gebruik van kwikbevattende bestrijdingsmiddelen in land- en tuinbouw en het verminderen van kwikverliezen bij de chloorbereiding heeft men de verontreiniging door kwik in West-Europa sterk kunnen verminderen. Sinds 1970 is de door de Rijn aangevoerde hoeveelheid kwik verminderd van 1101 tot 251 per jaar.
De opname van kwik door de mens blijkt in WestEuropa ver onder de toxicologische grens te liggen. Algemene studies omtrent het gedrag van zware metalen in het milieu zijn sedert het ontdekken van de kwikvervuiling sterk toegenomen. De belangstelling is verschoven van kwik naar lood en cadmium waarbij de dagelijkse opname van de mens de toxicologische norm al dicht benadert of soms zelfs overtreft.Zware metalen kunnen op verschillende plaatsen in het ecosysteem ingrijpen: in het bodemleven, in de plant, in het dier en tenslotte in de mens. Dit gaat soms gepaard met een ophoping van een of meer metalen in bepaalde organen. Aan enkele metaalverbindingen worden kankerverwekkende eigenschappen toegeschreven. De Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) heeft voor enkele zware metalen vastgesteld welke hoeveelheid een volwassen mens ten hoogste mag binnenkrijgen: arseen 3000 /Tg, cadmium 70 /tg, kwik 43 /tg, lood 430 /tg per dag. Zwartkruis, Johannes (Jan), Ned. voetbaltrainercoach, *18.2.1926 Eist. Zwartkruis werd in 1951 sportinstructeur en in 1958 trainer van het Ned. militair elftal.
In 1972 werd hij sportofficier bij de Koninklijke Luchtmacht. In 1978 werd hij bondscoach van het Ned. elftal. Zwartkruis nam in jan 1981 ontslag als bondscoach.
