Encyclopedie van de evolutiebiologie

Prof. Nico M. van Straalen (2019)

Gepubliceerd op 27-09-2019

Cole, paradox van

betekenis & definitie

Resultaat van een populatiemodel geformuleerd door L.C. Cole, dat aantoont dat het evolutionaire voordeel van herhaalde reproductie en een lang leven, vergeleken met eenmalige reproductie en een kort leven, helemaal niet zo groot is

In een klassiek artikel uit 1954 stelde L.C. Cole een merkwaardig resultaat aan de orde dat voortkwam uit een eenvoudig populatiemodel. Cole maakte onderscheid tussen twee typen levenscycli: semelparie met eenmalige reproductie, gevolgd door sterfte van de ouders en iteroparie: herhaalde reproductie en een lang leven. Hij concludeerde:

“De absolute winst in de intrinsieke populatiegroeisnelheid die een semelpare soort zou kunnen bereiken door over te gaan naar een iteropare voortplantingsmethode zou precies equivalent zijn met het toevoegen van één individu aan het gemiddeld nakomelingschap”.

Oftewel: slechts één jong erbij en de fitness van een semelpaar dier is even groot als een soortgenoot die oneindig lang leeft en elk jaar jongen krijgt. Dat het verschil tussen semelparie en iteroparie zo klein is wekte verwondering en was aanleiding tot veel discussie.

Niettemin is de conclusie van Cole binnen de aannames van zijn model correct. Maar hij hield geen rekening met het feit dat juveniele sterfte bijna altijd groter is dan adulte sterfte. Eric Charnov en William Schaffer losten de paradox op in 1973. Ze lieten zien dat als je rekening houdt met juveniele overleving (J) en adulte overleving (A), beide gerekend per jaar, het aantal jongen dat toegevoegd zou moeten worden gelijk is aan A/J, een getal meestal veel groter dan 1 omdat A >> J.

Niettemin laat de paradox van Cole zien dat een korte levenscyclus met hoge eenmalige reproductie in veel gevallen een optimale strategie is, wat klopt met het grote aantal semelpare planten en dieren dat we in de natuur zien.