El Niño - (Sp., afk. van El Niño de Navidad ‘het kindeke Jezus’, zo genoemd omdat dit verschijnsel uitsluitend rond de kersttijd plaatsvindt), periodiek opduikende warme stroom rond de evenaar in de Stille Oceaan, die de temperatuur op aarde verhoogt. Tot op heden is er geen sluitende verklaring voor het fenomeen gevonden, maar onderzoek heeft uitgewezen dat El Niño optreedt wanneer de passaatwinden aan de equator erg zwak zijn. Steeds meer wetenschappers raken er bovendien van overtuigd dat het verschijnsel gelijk opgaat met het broeikaseffect, de wereldwijde opwarming van de aarde door de vorming in de dampkring van grote hoeveelheden kooldioxide. In de wetenschap wordt dit klimatologische fenomeen ook wel ENSO genoemd, van El Niño / Southern Oscillation.
El Niño (letterlijk: het jongetje, maar ook: het kerstkind) is een jaarlijks terugkerend verschijnsel voor de kust van Equador en Peru. Natuur & Techniek, januari 1989
Het El Niño-verschijnsel is een periodiek terugkerende warme zeestroom voor de kust van Peru en Ecuador, die meest rond de kerstdagen inzet. Bleef het plotseling warmer worden van het oceaanwater een regionale gebeurtenis dan was er niet zoveel aan de hand, maar de stroom water strekt zich in top El Niño-jaren (gemiddeld om de 7.7 jaar) westwaarts langs de Evenaar uit tot de datumgrens (180 graden wester/oosterlengte tussen Melanesië en Polynesië). Daarbij kunnen grote oppervlaktes equatoriaal oceaanwater van de Pacific enige tijd 4 tot 6 graden warmer worden dan normaal. Trouw, 28-10-89
In de zuidelijke helft van de Stille Oceaan is een stroming bekend onder de naam ‘El Niño’ (Spaans voor Christuskind). Deze speelt een belangrijke rol in de temperatuurschommelingen van het oceaanwater, maar men weet nog te weinig van de werking van het complexe systeem om betrouwbare voorspellingen te kunnen doen over de te verwachten droge of natte periodes op het (Afrikaanse) continent. Prisma van het milieu, 1990
Nu El Niño in 1991 weer wordt verwacht, denkt Hansen dat er dit jaar een nieuw record op komst is. de Volkskrant, 02-02-91
En er is El Niño. Dat is een merkwaardig fenomeen dat te maken heeft met een omkering van koud- en warmwaterstromingen in de Stille Oceaan. Steekt El Niño de kop op, dan is het weer de kluts kwijt. Zware orkanen volgen elkaar op en de temperatuur op aarde stijgt een tikje. Elsevier, 13-07-91
De komst van El Niño, het curieuze weersverschijnsel dat zich om de paar jaar - gemiddeld om de zeven - in het westelijk deel van de Stille Oceaan voordoet, kan een jaar van te voren worden voorspeld. de Volkskrant, 23-01-92
De feiten waren door de kranten al afdoende behandeld: er valt in het gebied dat ruwweg bij Zaïre begint minder regen dan ooit en zodoende zijn de oogsten in heel zuidelijk Afrika, vanaf Zambia, mislukt. De oorzaak is waarschijnlijk de periodieke omkering van de warme golfstroom El Niño, terwijl wellicht ook de opwarming van de aarde door het broeikas-effect een rol speelt. HP/De Tijd, 13-03-92
‘El Niño’ is een reeks periodieke klimaatrampen rond een brede strook langs vrijwel de hele evenaar. Mens & Wetenschap, september 1996
In de El Niño van 1982-1983 viel vrijwel de hele vangst weg in Peru, ’s werelds grootste exporteur van vismeel (veevoer). Elsevier, 11-10-97
