Nederlandse vogelnamen en hun betekenis

Henk Blok en Herman ter Stege (2020)

Gepubliceerd op 11-06-2020

ZOMERTALING – Anas querquedula

betekenis & definitie

Duits : Knäkente

Engels : Garganey

Frans : Sarcelle d’été

Fries : Skiertjilling

Betekenis wetenschappelijke naam:

kwekkereend. Een klanknabootsende soortnaam. Anders dan de Wintertaling, die hier vooral als wintergast in ons land verblijft, is de Zomertaling juist ‘s zomers aanwezig. In vergelijking met enkele tientallen jaren geleden broedt de soort hier thans nog maar zelden.

Behalve de Nederlandse naam benadrukken de volksnamen Zomerkrik (Kam) en Seumerteling (Wie) zijn aanwezigheid in de zomer.

Ook op deze taling zijn algemene naamsvarianten, als genoemd bij de Wintertaling, van toepassing zoals Teiling (NH), Tielnk (Gr), Taeliggie (KvO), Tjillinkie (Tex), Grutte Tsjilling (Fr), Krik(ke) (Dr, Fr, Gd, Ov) en Krikeend (Dr, Twe). In de Gelderse Achterhoek vinden we de naam Kruk-ende of Krik-aende.

Enkele namen voor de woerd zijn ondermeer Schijftaling, naar de opvallende schijfvormige witte streep aan weerszijden van de kop, Blauwe Taling en Blautjilling (Fr) wegens de blauwgrijze schoudervlekken.

Omdat de eend wat grauwer (bruiner) van kleur is dan de woerd wordt ze Skierdobber (Fr), Skierteling (SFr) en Skierdôper (Fr) genoemd. In tegenstelling tot duikeenden drijven of dobberen talingen meer op het wateroppervlak. Mogelijk houdt de naam Schuimeendje (Kem) of Schiemeendje (NB) hier eveneens verband mee.

Omdat het gedrag, zoals bij voedselzoeken, wel wat weg heeft van dat van de Slobeend wordt de vogel soms Slob genoemd.

Bij de jacht op eenden was het gebruikelijk het gewicht van de gevangen vogel te vergelijken met dat van de Wilde Eend. Dat er in die gewichten nogal wat variatie zat, blijkt wel uit de volgende namen voor de taling: Alf-entje (Zl) en Drieling (Vla) of Vierling (Vla). De betekenis ervan is respectievelijk een halve-, een derde- en een kwart- bout. Ook de naam Middel-eend is zo’n gewichtsaanduiding.

De jagersuitdrukking ‘blauwgoed’ is een verzamelnaam voor gevangen kleine eendensoorten.

De achtergrond van de namen Slenke (Wes) en Stareend is ons niet bekend.

< >