Nederlandse vogelnamen en hun betekenis

Henk Blok en Herman ter Stege (2020)

Gepubliceerd op 11-06-2020

SCHARRELAAR - Coracias garrulus

betekenis & definitie

Duits : Blauracke

Engels : Roller

Frans : Rollier d’Europe

Fries : Rôlder

Betekenis wetenschappelijke naam:

krassende babbelaar. De geslachtsnaam is afgeleid van korax = raaf.

De naam van de vogel komt van het Middelnederlandse werkwoord scarren dat krassen betekent. Aldus naar het kraaiachtige krassende geluid. Een variant is Scharlaar.

Naast de krassende roep laat de Scharrelaar ook een schor ratelend geluid horen. Hieruit is eertijds in de Elzas z’n naam Roller gevormd. Deze benaming is in verschillende landen overgenomen. De betekenis van zijn bijna gelijkluidende Friese naam is echter een geheel andere, namelijk die van ‘tuimelaar’. Deze naam houdt verband met de baltsvlucht waarbij de vogel zich soms van grote hoogte als een vallend blad naar beneden laat dwarrelen.

Een tweetal oude volksnamen zijn Roeper en Rakker; de laatste naam is afgeleid van z’n Duitse benaming en ontleend aan het geluid (“raker-raker-raker”).

De naam Duitse Papegaai dankt hij aan zijn aanwezigheid oostelijk van ons land en z’n exotisch gekleurde verenpak. Ouder nog zijn de namen Blaauwe Kraay en Straatsburgsche Gaay.

< >