(it. = geroofd), tempo rubato = de vrije behandeling van tempo op plaatsen, die bijzonder hartstochtelijk en vol uitdrukking zijn. Bij Mozart en Chopin berust het R. nog hierop, dat de hoofdstem (het cantabile) in vrije voordracht gegeven wordt, terwijl in de begeleidende stemmen strikt aan het tempo wordt vastgehouden.
In de 19de eeuw is dan de behandeling van het r. steeds vrijer geworden, zoowel in het willekeurig versnellen als verlangzamen van het tempo, vergrooten of verkleinen van notenwaarden, enz. (Z. Kamienski, Zum Tempo r.).