Muziek lexicon

Mr. G. Keller en Philip Kruseman (1932)

Gepubliceerd op 15-06-2021

Rondo

betekenis & definitie

(rondeau),

1) in de middeleeuwsche muziek zooveel als rondgezang (rondellus), waarin solozang-gedeelten, (couplet, copla) met koor-antwoorden (refrein, refrain, ripresa, ritornel) afwisselen. Zij spelen in de meerstemmige muziek der 13de eeuw reeds een groote rol, maar ook bij de muziek der troubadours en trouvères. (Adam de la Halle). Ook in de ars nova der 14de en 15de eeuw komen zij voor, vooral het Fransche chanson vindt hierin zijn uitbreiding. Met voorliefde hebben de Romeinsche cantaten-componisten in het midden der 17de eeuw dezen vorm beoefend; waarschijnlijk is hier de voorganger van het instrumentale R. te zoeken;
2) een instrumentaal stuk, dat waarschijnlijk zijn oorsprong heeft in het „rondgezang". Het komt vooral tot uiting bij de componisten der 18de en 19de eeuw. Het hoofdkarakter van dit R. is, dat het hoofdthema verschillende malen herhaald wordt in den loop van het stuk. Men heeft het Italiaansche of Ketting-R. en het Fransche R., waarbij het laatste soms groote deelen van zelfstandige strekking inlascht. Het R. verschijnt öf als meestal laatste deel van een cyclisch toonwerk (sonate, symphonie) of als afzonderlijk muziekstuk. Het moderne R. heeft een vroolijk soms grillig karakter en verlangt een fijne bijzondere voordracht. Soms kwam het als operafinale in de opera buffa voor (Z, de werken van Pfuhl, Riemann, Junker, Gennrich, enz.).

< >