= leer van den rhythmus, (z. a.) een van de belangrijkste elementen m de muziek. De rhythmus als zoodanig is niet specifiek muzikaal, maar vertoont zich ook op geheel andere gebieden.
De rhythmus is de periodieke afwisseling van regelmatige bewegingen, zoowel in de natuur (loop der hemellichamen, afwisseling van jaar- en daggetijden, plantengroei, enz.), als in den mensch (ademhaling, bloedsomloop, enz.) en in de kunsten (de muzikaal-poëtische, maar in den modernen tijd ook de plastischbeeldende). In de muziek hangt met den rhythmus samen:1. het tempo (de werkelijke duur der voornaamste teltijden);
2. de maat (groepeering der hoogere eenheden).
Ook het metrum hangt met den rhythmus samen (z. Metriek). De mogelijkheden der muzikale rhythmen zijn belangrijk grooter dan die der poëtische. Ook kan de muziek in de meerstemmige polyphonie polyrhythmische verwikkelingen brengen, die zich toch aaneensluiten tot een eenheid. H. Riemann toonde aan, dat de instrumentale rhythmus in de muziek op zich zelf staat en zich onafhankelijk van den rhythmus in de dichtkunst kan ontwikkelen. In de vocale muziek hangt grootendeels de rhytmus van de poëtische vormen af. (Z. de werken van Riemann, Wiehmaijer, Dumesnil, e.a. over dit onderwerp).