Muziek lexicon

Mr. G. Keller en Philip Kruseman (1932)

Gepubliceerd op 15-06-2021

Programmamuziek

betekenis & definitie

muzikaal kunstwerk, waaraan een poëtische idee, een „programma” ten grondslag ligt, zoodat de hoorder min of meer gedwongen is, zich in zijn fantasie en gevoelens daarnaar te richten en deze niet den vrijen loop kan laten aan de hand van het zuiver-muzikale. Reeds de oude vocaalcomponisten trachtten door tonen uiterlijke gebeurtenissen na te bootsen o.a.

Jannequin, Gombert, e.a.) Ook de „Biblischen Historien (1700) van Joh. Kuhnau, de Pastorale Symphonie van Beethoven behooren tot de P., waarbij Beethoven het probleem in den grond van de zaak heeft opgelost door de bijvoeging: „Mehr Ausdruck der Empfindung als Malerei”. Tot de moderne vertegenwoordigers der meer eenzijdige P. moeten genoemd worden Berlioz, Liszt en Richard Strauss, waarvan Liszt de schepper, Strauss de voortzetter der „Symphonische Dichtung" is. Zie O. Klauwell, Geschichte der P., Wouter Hutschenruyter, De Pr.

< >