het klavier van het orgel, waarop met de handen gespeeld wordt (in tegenstelling tot pedaal, dat voor de voeten bestemd is). De meeste orgels bezitten twee tot vier manualen.
De aanwezigheid van meer manualen stelt de speler in staat sneller van klankkleur te verwisselen en ook verscheidene registerkleuren tegen elkaar te laten horen.
