oorspronkelijk de vorm van het eerste deel van de 3- of 4-delige klassieke sonate (resp. van andere meerdelige instrumentale werken, zoals ook de symfonie). Het grondschema luidt:
1. expositie met thema 1 in hoofdtoonsoort, overgang, thema 2 in de dominant- of paralleltoonsoort, slot;
2.doorwerking, een vrije verwerking van motieven uit de expositie (soms met toevoeging van nieuwe thema’s) in verwante en verwijderde toonsoorten;
3. reprise met eerste en tweede thema in de hoofdtoonsoort, slot, en soms nog een nieuwe afsluiting, coda, die sinds Beethoven tot een nieuwe doorwerking kan uitgroeien.
