Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

De Herv. kerk in Bergambacht

betekenis & definitie

De Herv. kerk (Kerksingel 2), vermoedelijk oorspronkelijk gewijd aan St. Laurentius, is een eenbeukige kerk met twee transeptachtige zijkapellen en een forse toren van twee geledingen met torenopbouw en tentdak.

Van de in oorsprong 14de-eeuwse kerk resteert muurwerk met metseltekens aan de noordzijde onder de waterlijst. Het 15de-eeuwse koor stortte in bij een storm in 1674 en werd niet herbouwd. De 15de-eeuwse zuidkapel heeft men begin 17de eeuw westwaarts verlengd. Kort na 1512 verrees de uitzonderlijk forse toren voorzien van speklagen en haakse steunberen (met pinakels). De eerste zolder diende als cachot. De vroeg-16de-eeuwse noordkapel werd in 1616 vergroot tot grafkapel voor de ambachtsheer.

In 1860 kwam tegen het schip aan de zijde van het verdwenen koor een consistorie. Bij het herstel na een kerkbrand in 1891 konden de muren worden gehandhaafd en kreeg de toren een neogotische bekroning. Die spits is vervangen door een reconstructie van de situatie van vóór 1891 tijdens de torenrestauratie van 1960-'65. De kerk is vervolgens gerestaureerd in 1972-'74. Tot de inventaris behoren een uit Middelie (NH) afkomstige preekstoel (1661) en een door de firma Gabry gebouwd orgel (1903). In de noordkapel ligt de grafzerk van ambachtsheer Jacobus Magnus († 1625).

< >